Δρ Νικολαος Κωνσταντινιδης MD, MSc, PhD

Διαδερμική σύγκλειση μεσοκολπικής επικοινωνίας

Σύγκλειση μεσοκολπικής επικοινωνίας (ASD, Atrial Septal Defect)

Η μεσοκολπική επικοινωνία (Atrial  Septal Defect, ASD) είναι μια συγγενής καρδιοπάθεια που χαρακτηρίζεται από ένα άνοιγμα (τρύπα) στο τοίχωμα (μεσοκολπικό διάφραγμα) που χωρίζει τους δύο κόλπους της καρδιάς, τον δεξιό και τον αριστερό κόλπο. Αυτό το άνοιγμα επιτρέπει στο αίμα να ρέει από τον έναν κόλπο στον άλλο, με αποτέλεσμα να μην γίνεται σωστά η κυκλοφορία του οξυγονωμένου και του μη οξυγονωμένου αίματος.

Τί συμπτώματα έχουν οι ασθενείς με μεσοκολπική επικοινωνία;

Πολλά άτομα με μικρές μεσοκολπικές επικοινωνίες μπορεί να μην εμφανίζουν συμπτώματα, ειδικά κατά την παιδική ηλικία. Ωστόσο, εάν η επικοινωνία είναι σημαντική, τα συχνότερα σημεία και συμπτώματα που μπορεί να εμφανίσει ο/η ασθενής είναι η δύσπνοια (ειδικά κατά τη διάρκεια σωματικής δραστηριότητας), η εύκολη κόπωση και το αίσθημα παλμών (αρρυθμίες). Σε πολύ σοβαρές περιπτώσεις εγκαθίσταται δεξιά καρδιακή ανεπάρκεια και ο/η ασθενής παρουσιάζει οιδήματα κάτω άκρων (πρησμένοι αστράγαλοι, πόδια), «οίδημα ανά σάρκα» (γενικευμένο πρήξιμο του σώματος λόγω της συσσώρευσης υγρού στους ιστούς του δέρματος και του υποδόριου λίπους)  και ασκιτική συλλογή (οίδημα στην κοιλιά).

Πώς γίνεται η διάγνωση της μεσοκολπικής επικοινωνίας;

Από την κλινική εξέταση, την ακτινογραφία θώρακα και το ηλεκτροκαρδιογράφημα (ΗΚΓ) καρδιάς μπορούν να προκύψουν  ευρήματα ενδεικτικά της ύπαρξης μεσοκολπικής επικοινωνίας.  Η τελική διάγνωση γίνεται με το διαθωρακικό υπερηχογράφημα καρδιάς. Το διοισοφάγειο υπερηχογράφημα καρδιάς προσδίδει επιπλέον πληροφορίες για τα χαρακτηριστικά του μεσοκολπικού ελλείματος και είναι πολύ χρήσιμο στον προγραμματισμό της θεραπευτικής παρέμβασης. Η αξονική και η μαγνητική τομογραφία καρδιάς παρέχουν, επίσης, πολύ σημαντική ανατομική και λειτουργική πληροφορία για τον καλύτερο χαρακτηρισμό των μεσοκολπικών ελλειμάτων και χρησιμοποιούνται ευρύτατα στις μέρες μας.

Ποια είναι η θεραπεία της μεσοκολπικής επικοινωνίας;

Η θεραπεία εξαρτάται από το μέγεθος της επικοινωνίας και την ηλικία του ατόμου. Μικρές μεσοκολπικές επικοινωνίες συχνά δεν χρειάζονται θεραπεία και μπορεί να κλείσουν από μόνες τους κατά την παιδική ηλικία. Σε μεγαλύτερες επικοινωνίες συνιστάται είτε χειρουργική επέμβαση είτε διαδερμική αποκατάσταση, κατά την οποία εισάγεται μια συσκευή τύπου ομπρέλας που κλείνει το άνοιγμα μέσω καθετήρα.

Χωρίς θεραπεία, μια μεγάλη μεσοκολπική επικοινωνία μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στην ενήλικη ζωή των ασθενών, όπως η πνευμονική υπέρταση, η δεξιά καρδιακή ανεπάρκεια και οι αρρυθμίες.

Πώς γίνεται η διαδερμική σύγκλειση της μεσοκολπικής επικοινωνίας;

Η διαδερμική σύγκλειση της μεσοκολπικής επικοινωνίας είναι μια επεμβατική πράξη που διενεργείται στο αιμοδυναμικό εργαστήριο υπό γενική αναισθησία. Η προσπέλαση γίνεται από την μηριαία φλέβα. Ειδικοί καθετήρες προωθούνται στην καρδιά και ακολουθεί η προσπέλαση του μεσοκολπικού ελλείματος και η σύγκλειση αυτού με συσκευή τύπου «ομπρέλας». Η επέμβαση γίνεται με συνδυασμό ακτινοσκοπικής και υπερηχογραφικής καθοδήγησης (με διοισοφάγειο υπερηχογράφημα καρδιάς). Η διάρκεια της επέμβασης είναι περίπου μία ώρα.

Ο ασθενής δύναται να εξέλθει της κλινικής 24 ώρες μετά την επέμβαση.  Θα πρέπει να λαμβάνει αντιαιμοπεταλιακή αγωγή τους πρώτους έξι μήνες μετά την επέμβαση, περίοδος όπου γίνεται η επιθηλιοποίηση της συσκευής σύγκλεισης.