Προγραμματισμός & αξιολόγηση λειτουργικών δοκιμασιών

Κλινική Καρδιολογία

Στο ιατρείο μας γίνεται προγραμματισμός και αξιολόγηση λειτουργικών δοκιμασιών (δοκιμασία κόπωσης, SPECT μυοκαρδίου, STRESS ECHO, STRESS CMR) και απεικονιστικών εξετάσεων (αξονική στεφανιογραφία) για τη διερεύνηση στεφανιαίας νόσου. 

Ενδεικτικά, παρατίθενται συνοπτικές πληροφορίες για τις παραπάνω εξετάσεις.

Δοκιμασία κόπωσης

Η δοκιμασία κόπωσης (ή τεστ κοπώσεως) είναι μια διαγνωστική εξέταση που αξιολογεί την ανταπόκριση της καρδιάς στην άσκηση. Χρησιμοποιείται κυρίως για τη διάγνωση της στεφανιαίας νόσου, καθώς και για την εκτίμηση της καρδιοαναπνευστικής ικανότητας και τη λειτουργική επάρκεια της καρδιάς.
Η δοκιμασία κόπωσης συνήθως πραγματοποιείται σε κυλιόμενο τάπητα ή στατικό ποδήλατο. Συνδέονται ηλεκτρόδια στο στήθος του/της ασθενούς για τη συνεχή παρακολούθηση του ηλεκτροκαρδιογραφήματος (ΗΚΓ) και ένα πιεσόμετρο στον βραχίονα για τη μέτρηση της αρτηριακής πίεσης. Ο/η ασθενής ξεκινά να περπατά ή να ποδηλατεί με χαμηλή ένταση, η οποία αυξάνεται σταδιακά, είτε με αύξηση της κλίσης (τάπητας) είτε με αντίσταση (ποδήλατο). Κατά τη διάρκεια της εξέτασης, παρακολουθούνται ο καρδιακός ρυθμός, η πίεση και τα ηλεκτροκαρδιογραφικά στοιχεία. Η ένταση αυξάνεται ανά τρία λεπτά περίπου, μέχρι να επιτευχθεί ο στόχος του τεστ ή να εμφανιστούν συμπτώματα. Το τεστ σταματά όταν ο/η ασθενής φτάσει στο μέγιστο καρδιακό ρυθμό που αντιστοιχεί στην ηλικία του, ή όταν εμφανιστούν συμπτώματα όπως πόνος στο στήθος, δύσπνοια, ζάλη ή άλλα σημάδια στο ΗΚΓ που απαιτούν τη διακοπή της δοκιμασίας. Η διάρκεια της εξέτασης είναι περίπου 15-20 λεπτά, με την περίοδο αποκατάστασης μετά την άσκηση να παρακολουθείται για να ελεγχθεί η ομαλή επιστροφή της καρδιάς σε ηρεμία.
Η δοκιμασία κόπωσης είναι ένα ουσιώδες εργαλείο για την αξιολόγηση της καρδιακής λειτουργίας και την ανίχνευση στεφανιαίας νόσου, προσφέροντας πολύτιμες πληροφορίες για την ανταπόκριση της καρδιάς στην άσκηση.

Σπινθηρογράφημα μυοκαρδίου (SPECT μυοκαρδίου)
Το σπινθηρογράφημα μυοκαρδίου είναι μια διαγνωστική εξέταση που χρησιμοποιεί ραδιοϊσότοπα για την απεικόνιση της ροής του αίματος στο μυοκάρδιο. Το σπινθηρογράφημα βοηθά στην ανίχνευση της στεφανιαίας νόσου, την αξιολόγηση της αιμάτωσης του μυοκαρδίου και τη διάγνωση-ποσοτικοποίηση ισχαιμίας και ουλής, σε περίπτωση προηγηθέντος εμφράγματος του μυοκαρδίου.

Πώς γίνεται το σπινθηρογράφημα μυοκαρδίου;

Η διαδικασία του σπινθηρογραφήματος μυοκαρδίου περιλαμβάνει τα εξής βήματα:

  • Ενδοφλέβια χορήγηση ραδιοϊσοτόπου: Χορηγείται ραδιενεργή ουσία (συνήθως τεχνήτιο-99m ή θάλλιο-201) που κυκλοφορεί μέσω της κυκλοφορίας του αίματος και συσσωρεύεται στο μυοκάρδιο.
  • Καταγραφή εικόνων: Ειδική κάμερα γ-ακτίνων (γ-camera) ανιχνεύει την ακτινοβολία από το ραδιοϊσότοπο και παράγει εικόνες της αιμάτωσης του μυοκαρδίου.

H εξέταση περιλαμβάνει τη μελέτη της καρδιάς τόσο σε ηρεμία, όσο και σε κόπωση και τη σύγκριση των εικόνων που λαμβάνονται στις δύο φάσεις. Η κόπωση γίνεται είτε με φυσική άσκηση (π.χ. σε κυλιόμενο τάπητα ή εργομετρικό ποδήλατο), είτε με φαρμακευτική κόπωση (π.χ. με αδενοσίνη ή δοβουταμίνη) αν ο/η ασθενής δεν μπορεί να ασκηθεί. Η εξέταση διαρκεί συνήθως 2-4 ώρες, καθώς περιλαμβάνει διαλείμματα για τη χορήγηση του ραδιοϊσοτόπου και την καταγραφή των εικόνων.

Ποιες είναι οι ενδείξεις για τη διενέργεια σπινθηρογραφήματος μυοκαρδίου;

Το σπινθηρογράφημα μυοκαρδίου χρησιμοποιείται για τη διάγνωση της στεφανιαίας νόσου, ανιχνεύοντας περιοχές στο μυοκάρδιο με μειωμένη αιμάτωση σε συνθήκες άσκησης, γεγονός που υποδηλώνει ισχαιμία. Μπορεί να αξιολογήσει την ουλή μετά από ένα οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου. Επίσης, είναι εξέταση που επιτρέπει την εκτίμηση της βιωσιμότητας του μυοκαρδίου. Εάν μια περιοχή της καρδιάς, παρά την περιορισμένη αιμάτωση, έχει βιώσιμο μυοκάρδιο μπορεί να ανακάμψει μετά από αγγειοπλαστική ή χειρουργική επέμβαση.
Το σπινθηρογράφημα μυοκαρδίου είναι ένα ισχυρό διαγνωστικό εργαλείο που προσφέρει λεπτομερή εικόνα της αιμάτωσης της καρδιάς, βοηθώντας στην ανίχνευση της στεφανιαίας νόσου και στην αξιολόγηση της σοβαρότητάς της. Αποτελεί σημαντικό βοήθημα για την επιλογή της καταλληλότερης θεραπευτικής προσέγγισης σε καρδιολογικούς ασθενείς.

STRESS ECHO (δοκιμασία κόπωσης με υπερηχογράφημα)

Το stress echo είναι μια εξέταση που συνδυάζει το υπερηχογράφημα καρδιάς με την κόπωση (είτε μέσω άσκησης είτε μέσω φαρμάκου). Σκοπός της είναι να αξιολογήσει την αιμάτωση του μυοκαρδίου και τη λειτουργία των τοιχωμάτων της καρδιάς υπό συνθήκες αυξημένης ανάγκης σε οξυγόνο. Χρησιμοποιείται κυρίως για την ανίχνευση της στεφανιαίας νόσου και την εκτίμηση της λειτουργικής ικανότητας του καρδιακού μυ.

 

Πώς γίνεται το stress echo;

Η διαδικασία του stress echo περιλαμβάνει τα εξής στάδια:

  • Φλεβική πρόσβαση: Τοποθετείται ένας μικρός φλεβοκαθετήρας στο χέρι του/της ασθενούς
  • Ένα υπερηχογράφημα καρδιάς σε κατάσταση ηρεμίας είναι το πρώτο στάδιο της εξέτασης.
  • Κόπωση (φυσική άσκηση ή φαρμακευτική κόπωση). Άσκηση σε κυλιόμενο τάπητα ή στατικό ποδήλατο και για όσους δεν μπορούν να ασκηθούν, χρησιμοποιούνται φάρμακα όπως η δοβουταμίνη ή η αδενοσίνη, με τα οποία επιτυγχάνεται μίμηση των συνθηκών της άσκησης.
  • Στην κορύφωση της άσκησης ή της φαρμακευτικής κόπωσης λαμβάνονται νέες εικόνες της καρδιάς.
  • Μετά τη λήξη της άσκησης ή της φαρμακευτικής κόπωσης η καρδιά επανέρχεται σταδιακά σε ηρεμία, και γίνεται σύγκριση των εικόνων από τα διάφορα στάδια.

Η όλη διαδικασία διαρκεί περίπου 45-60 λεπτά, ανάλογα με το είδος της κόπωσης και την ταχύτητα επαναφοράς της καρδιακής λειτουργίας στην κατάσταση ηρεμίας.

Ποια είναι τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα του stress echo;

Το stress echo αποτελεί έναν σημαντικό, αξιόπιστο και ασφαλή τρόπο διάγνωσης και εκτίμησης της στεφανιαίας νόσου, βοηθώντας στην ανίχνευση ισχαιμίας και στη λήψη αποφάσεων σχετικά με τις θεραπευτικές επιλογές για τον ασθενή.

Πρόκειται για μη επεμβατική μέθοδο, χωρίς ακτινοβολία για τον/την ασθενή. Παρέχει πληροφορίες για την αιμάτωση και τη λειτουργία της καρδιάς σε πραγματικό χρόνο. Συγκριτικά με τις λοιπές λειτουργικές δοκιμασίες το κόστος είναι χαμηλό και η πρόσβαση ευρεία, καθώς είναι διαθέσιμο στα περισσότερα καρδιολογικά κέντρα.

Βασικό μειονέκτημα της εξέτασης είναι οι περιορισμοί στην ποιότητα των υπερηχογραφικών εικόνων σε ορισμένους ασθενείς, όπως οι ασθενείς με παχυσαρκία και οι ασθενείς με χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια. Επίσης, σε ασθενείς που δε μπορούν να ασκηθούν και χρειάζονται φαρμακευτική κόπωση, ο κίνδυνος των παρενεργειών είναι μεγαλύτερος συγκριτικά με τη φυσική άσκηση.

STRESS CMR (Stress Cardiac Magnetic Resonance) 

To stress CMR (Stress Cardiac Magnetic Resonance ή stress καρδιακή μαγνητική τομογραφία) είναι μια μη επεμβατική απεικονιστική μέθοδος που χρησιμοποιεί μαγνητική τομογραφία (MRI) για την αξιολόγηση της αιμάτωσης του μυοκαρδίου υπό συνθήκες κόπωσης. Το stress CMR συνήθως χρησιμοποιείται για τη διάγνωση της στεφανιαίας νόσου και την εκτίμηση της ζωτικότητας του καρδιακού μυός.

Πώς γίνεται το stress CMR;

Η διαδικασία του stress CMR περιλαμβάνει τα εξής βήματα:

  • Φλεβική πρόσβαση: Τοποθετείται ένας μικρός φλεβοκαθετήρας στο χέρι του/της ασθενούς
  • Δίδεται φαρμακευτική κόπωση (συνήθως με αδενοσίνη, δοβουταμίνη ή regadenoson) για να αυξηθούν οι απαιτήσεις της καρδιάς σε οξυγόνο, μιμούμενη την κόπωση. Έτσι, δημιουργείται μια κατάσταση «stress» χωρίς φυσική άσκηση.
  • Στη συνέχεια χορηγείται σκιαγραφική ουσία, συνήθως γαδολίνιο.
  • Η καρδιά απεικονίζεται κατά τη διάρκεια της φαρμακευτικής κόπωσης και συγκρίνεται με εικόνες που λαμβάνονται σε κατάσταση ηρεμίας.
  • Μετά το stress CMR, ο καρδιακός ρυθμός παρακολουθείται έως ότου επανέλθει στα φυσιολογικά επίπεδα, ενώ ο ασθενής παραμένει υπό παρακολούθηση για να διασφαλιστεί η ασφαλής αποκατάσταση.

Ποια είναι τα πλεονεκτήματα του stress CMR;

  • Προσφέρει υψηλής ευκρίνειας εικόνες και ακριβή διάγνωση της στεφανιαίας νόσου
  • Αξιολόγηση βιωσιμότητας: Βοηθά στον προσδιορισμό των περιοχών της καρδιάς που μπορεί να ωφεληθούν από επαναιμάτωση.
  • Απουσία ιονίζουσας ακτινοβολίας: Σε αντίθεση με άλλες απεικονιστικές τεχνικές, όπως το σπινθηρογράφημα, το stress CMR δεν χρησιμοποιεί ακτινοβολία.
  • Εκτενής ανάλυση καρδιακών παραμέτρων: Παρέχει λεπτομερή εικόνα της δομής και της λειτουργίας της καρδιάς.
  • Διάγνωση μυοκαρδιοπαθειών

Αξονική στεφανιογραφία

Η αξονική στεφανιογραφία (CT Coronary Angiography, CTA) είναι μια μη επεμβατική διαγνωστική εξέταση που χρησιμοποιεί την αξονική τομογραφία (CT) για την απεικόνιση των στεφανιαίων αρτηριών της καρδιάς. Η εξέταση προσφέρει αναλυτική εικόνα των στεφανιαίων αγγείων και είναι ιδιαίτερα χρήσιμη για την ανίχνευση στενώσεων, αθηρωματικών πλακών και άλλων δομικών ανωμαλιών.

Πώς γίνεται η αξονική στεφανιογραφία;

Η διαδικασία περιλαμβάνει τα εξής βήματα:

  • Προετοιμασία του ασθενούς: Συνήθως δίνονται φάρμακα για να μειωθεί ο καρδιακός ρυθμός, ώστε να είναι ευκολότερη η λήψη καθαρών εικόνων. 
  • Ο ασθενής ξαπλώνει στον αξονικό τομογράφο, και το μηχάνημα τον καθοδηγεί να κρατήσει την αναπνοή του για λίγα δευτερόλεπτα, ενώ λαμβάνονται οι εικόνες.
  • Χορηγείται ενδοφλέβια σκιαγραφικό υλικό (συνήθως με βάση το ιώδιο), το οποίο καθιστά τα αγγεία ορατά με ακρίβεια στην εξέταση.
  • Η αξονική τομογραφία λαμβάνει γρήγορα διαδοχικές τομές της καρδιάς και των στεφανιαίων αρτηριών, οι οποίες στη συνέχεια ανασυντίθενται σε τρισδιάστατες εικόνες.

Η όλη διαδικασία διαρκεί περίπου 10-20 λεπτά, με την πραγματική λήψη εικόνων να διαρκεί λίγα δευτερόλεπτα. Ο ασθενής επιστρέφει στις κανονικές του δραστηριότητες αμέσως μετά την εξέταση, εκτός εάν δοθεί κάποια ειδική οδηγία από τον ιατρό.

Τι αξιολογεί η αξονική στεφανιογραφία;

Η αξονική στεφανιογραφία μπορεί να αξιολογήσει:

  • Αξιολογεί το είδος, το μέγεθος και την ακριβή θέση των αθηρωματικών πλακών στα στεφανιαία αγγεία. 
  • Εντοπίζει στενώσεις των στεφανιαίων αρτηριών.
  • Μπορεί να αναγνωρίσει συγγενείς ανωμαλίες στα στεφανιαία αγγεία ή άλλες δομικές βλάβες.
  • Με τη χρήση του Calcium Score, μπορεί να εκτιμήσει την ποσότητα ασβεστίου στις στεφανιαίες αρτηρίες

Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της αξονικής στεφανιογραφίας;

Πρόκειται για μη επεμβατική μέθοδο. Σε αντίθεση με την κλασική στεφανιογραφία, δεν απαιτείται καθετηριασμός. Η εξέταση είναι σύντομη και προσφέρει υψηλής ανάλυσης εικόνες των στεφανιαίων αγγείων. Παρέχει αναλυτική εικόνα της καρδιάς και των αγγείων, βοηθώντας στον εντοπισμό της στεφανιαίας νόσου και των δομικών ανωμαλιών. Το Calcium Score εκτιμά την ποσότητα ασβεστίου στα τοιχώματα των αρτηριών, που αποτελεί ένδειξη για αθηρωμάτωση.

Ποιοι είναι οι περιορισμοί της αξονικής στεφανιογραφίας;

Χρησιμοποιεί ιονίζουσα ακτινοβολία, αν και οι νεότεροι αξονικοί τομογράφοι μειώνουν σημαντικά την έκθεση. Η χρήση ιωδιούχου σκιαγραφικού μπορεί να προκαλέσει αλλεργικές αντιδράσεις ή νεφρικές επιπλοκές, ιδιαίτερα σε άτομα με προϋπάρχοντα νεφρικά προβλήματα. Όταν η αθηρωματική πλάκα έχει προκαλέσει σοβαρή στένωση, η εξέταση μπορεί να μην προσδιορίσει με ακρίβεια τα χαρακτηριστικά της βλάβης. Σε ασθενείς με γρήγορο καρδιακό ρυθμό μπορεί να χρειαστεί φαρμακευτική αγωγή για τον έλεγχο της καρδιακής συχνότητας και τη διενέργεια της εξέτασης.

Η αξονική στεφανιογραφία είναι μια εξαιρετική επιλογή για τη μη επεμβατική εκτίμηση της στεφανιαίας νόσου και την απεικόνιση των στεφανιαίων αρτηριών. Προσφέρει πολύ χρήσιμες πληροφορίες για τη δομή και την αιμάτωση της καρδιάς και μπορεί να βοηθήσει στην επιλογή της κατάλληλης θεραπείας για ασθενείς με υποψία ή ήδη γνωστή στεφανιαία νόσο.

Επισκόπηση απορρήτου

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί cookies, ώστε να μπορούμε να σας προσφέρουμε την καλύτερη δυνατή εμπειρία χρήσης. Οι πληροφορίες των cookies αποθηκεύονται στο πρόγραμμα περιήγησής σας και εκτελούν λειτουργίες όπως η αναγνώρισή σας όταν επιστρέφετε στον ιστότοπό μας και βοηθούν την ομάδα μας να κατανοήσει ποια τμήματα του ιστότοπου θεωρείτε πιο ενδιαφέροντα και χρήσιμα.